Το Terra Lemnia στοχεύει στη στήριξη παραδοσιακών πρακτικών του πρωτογενούς τομέα που συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και στη διαμόρφωση του ιδιαίτερου τοπίου της Λήμνου, μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο έρευνας και δράσεων στο πεδίο, σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και παραγωγούς του νησιού.

Το πρόγραμμα έχει διάρκεια τρία έτη, χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα MAVA και εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος για τη Μεσόγειο. Υλοποιείται από ένα σύνολο οργανώσεων και επιστημονικών φορέων. Συντονιστής είναι το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον Όμιλο Προστασίας Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Λήμνου «Ανεμόεσσα», το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, την Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών και το Γαλλικό ερευνητικό ινστιτούτο «Tour du Valat».

Στο πλαίσιο ερευνητικών δράσεων συμμετέχουν και επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Γερμανικό Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν και τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN).

Σημαντικό ρόλο στην επιτυχή υλοποίηση των στόχων του προγράμματος έχουν, επίσης, ο Δήμος και η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λήμνου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων κ.ά., όσο και τα εμπλεκόμενα αρμόδια Υπουργεία. Αποφασιστικό, δε, ρόλο, ως φορέας με αυξημένες αρμοδιότητες και σημαντική τεχνογνωσία, έχει η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ιδιαίτερα το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης Λήμνου.

Η επιτυχής υλοποίηση των σχεδιαζόμενων δράσεων της πρώτης, τρέχουσας, περιόδου, μέσω και της ενεργού συμμετοχής τοπικών φορέων και δικτύων παραγωγών, θα επιτρέψει τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου στην επόμενη περίοδο, μέχρι το 2022.

Μια Μεσογειακή συμμαχία

To Terra Lemnia εντάσσεται σε ένα μεγαλύτερο Μεσογειακό πρόγραμμα, τη Συμμαχία για τη Φύση και τον Πολιτισμό της Μεσογείου (Alliance for Mediterranean Nature and Culture), που στοχεύει στη «Διατήρηση παραδοσιακών πολιτισμικών πρακτικών που διαμορφώνουν τοπία υψηλής οικολογικής αξίας» (Landscapes of high ecological value maintained by sustainable human practices).

Η Λήμνος αποτελεί μια από τις πιλοτικές περιοχές. Οι υπόλοιπες είναι οι περιοχές Dehesa/Montado στην Ιβηρική Χερσόνησο, συγκεκριμένα στην Ανδαλουσία και την Εξτρεμαδούρα στην Ισπανία και το Αλεντέζο στην Πορτογαλία, ο Υψηλός Άτλαντας στο Μαρόκο, το Όρος Σουφ στο Λίβανο και η Νήσος Μενόρκα στην Ισπανία.

Οι πέντε αυτές περιοχές έχουν επιλεγεί διότι αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα περιοχών υψηλής οικολογικής αξίας, στις οποίες παράλληλα υλοποιούνται προγράμματα για τη διατήρηση και ανάδειξη του φυσικού πλούτου και των ανθρώπινων πρακτικών που τον συνδιαμορφώνουν.

Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται από το Ελβετικό Ίδρυμα MAVA στο πλαίσιο της Μεσογειακής του στρατηγικής για τα έτη 2017-2022. Σκοπός της συγκεκριμένης προσπάθειας είναι να στηρίξει τις παραδοσιακές και αειφορικές πρακτικές διαχείρισης του πρωτογενούς τομέα, οι οποίες συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των ξεχωριστών τοπίων της Μεσογείου. Η εγκατάλειψη των πρακτικών αυτών και η στροφή σε έναν βιομηχανοποιημένο, μαζικό τρόπο παραγωγής μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη βλάβη των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, με καταστροφικές συνέπειες για τον άνθρωπο.

Στο πλαίσιο των πρώτων τριών ετών της δράσης της Συμμαχίας υλοποιήθηκε η εκστρατεία ευαισθητοποίησης #RootedEveryday. Σκοπός της εκστρατείας υπήρξε η ενημέρωση και κινητοποίηση του κοινού σχετικά με τον πολιτισμό, τη φύση, την ιστορία και τη βιοποικιλότητα στη Μεσόγειο, αναδεικνύοντας τη σημασία της συνύπαρξης και της σύνδεσης του ανθρώπινου στοιχείου με το φυσικό περιβάλλον. Εξετάζοντας πρακτικές του πρωτογενούς τομέα, με έμφαση στη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη δασική διαχείριση στις πιλοτικές περιοχές του Μεσογειακού προγράμματος, η εκστρατεία εστίασε στους ανθρώπους που τις εξασκούν, τις ιστορίες τους, τα υπέροχα προϊόντα τους και τη γαστρονομική παράδοση. Το 2019 η εκστρατεία διεξήγαγε τον λογοτεχνικό διαγωνισμό #MedStoryPrize στα σχολεία των πιλοτικών περιοχών του προγράμματος, αλλά και σε ενήλικες ανά τη Μεσόγειο, ενώ η δράση #MedFoodHeroes, με αναφορά στη γαστρονομική παράδοση της Μεσογείου έλαβε χώρα το 2020, ενώνοντας το κοινό μέσα από τις κοινές πρακτικές, τους ανθρώπους που δουλεύουν με τη γη και την πλούσια Μεσογειακή παλέτα γεύσεων κατά τις βραδιές συμμετοχής στις ζωντανές αναμεταδόσεις #ShareADish, που συνοδεύτηκαν από εθνικούς φωτογραφικούς διαγωνισμούς στο Instagram.

Το 2021 σημαίνει την έναρξη της δεύτερης φάσης της Συμμαχίας, με πολλές διοργανώσεις των εταίρων και δράσεις να προετοιμάζονται από την ομάδα μας.